Ze śląskocieszyńskich magicznych podań najbardziej lubię te krótkie i proste, bezpertensjonalne i raczej pozbawione morałów. Wspominałem o tym wiele razy: wiele z nich to żadne bojki do dziecek. To proste historie z życia, w które dawniej (choć wcale nie bardzo…
A od czego pochodzi nazwa Nierodzim? Teorie są trzy: dwie językoznawcze i jedna bajkowa. Ta bajkowa zapewne jest prawdziwa, te językoznawcze to jakieś bajki: TEORIA 1 Nierodzim to nazwa dzierżawcza od imienia ‘Nierodzim’. Że niby jakiś włościan, czy tam pierwszy…
Obcokrajowcy łamią sobie na niej język, Polacy natomiast dziwnie się uśmiechają. Fajna wieś pod Skoczowem, gdzie zaczyna się Żabi Kraj, raj utopców i rowerzystów. Dlaczego Pierściec nazywa się Pierściec? Nie, nic z tych rzeczy, małe świntuchy. Mądrzy etymologowie prawią, iż…
ul. Wyższa Brama w Cieszynie. Dawniej był tam zajazd, dziś jest restauracja i cukiernia o dumnej nazwie. Czy uprawnionej? Według popularnej wersji zatrzymał się tam Jan III Sobieski po drodze na Wiedeń. Znowu ten Sobieski! W cieszyńskich podaniach wyskakuje on…
Wszyscy wiedzą, skąd wzięła się Studnia. Niewielu wie, skąd wzięła się o niej legenda. Nie będę powtarzać historii o trzech braciach, synach polskiego króla i spotkaniu po latach przy źródle i radości, od której nazwę wzięło miasto. Znamy to. Przykro…
Rzadko w cieszyńskich bajkach pojawiają się dwa magiczne stwora naraz. Podanie z Nydku, opracowane przez Jurę z Gróniczka, jest wyjątkowe pod wieloma względami* Przede wszystkim, nie występują w nim ludzie. Żadni. Same utopce. No i nasze nocznice/bandurki, czyli polskie błędne…
A czy Ryszard Macura był dobrym czy złym burmistrzem? NIE NIE NIE! Błagam, nie odpowiadaj na powyższe pytanie! Próbuję tu prowadzić cywilizowany, apolityczny blog o cieszyńskich bajkach! To pytanie retoryczne. Bo pomyśl: jeśli nie możemy się zgodzić co do włodarzy…
i jak zachować się w razie kontaktu z nimi? Zrób tak: paś trzy świnie pod Czantorią. Pozwól jednej się zgubić oraz wpaść do dziury. – Gdy znajdziesz już dziurę, wejdź w nią w celu wyprowadzenia świni. Zobaczysz grotę, w której,…
i jak zachować się w razie kontaktu z owymi? cz.1/2 Bądź ubogim kowalem z przymierającą głodem rodziną: – Przyjdzie do Ciebie wieczorem jakisik Pón i zażąda 300 podków i gwoździ do podkuwania koni. Jak je zrobisz, zaprowadzi Cię do jaskini,…
Ze źródeł historycznych wiemy, że na Śląsku Cieszyńskim pijaństwo długo było poważnym problemem. Walkę z nim toczyły m.in. wyznaniowe ‘ruchy wstrzemięźliwości’. Czy problem ów dotyczył jedynie ludzi? Z historycznych źródeł bajkowych, wiemy, że nie był on obcy także cieszyńskim utopcom.…
Słyszymy o tym czasem: zdarza się w dalekich i obcych krajach. Rodzina karze śmiercią za złamanie społecznego tabu. Ofiarami padają zwykle kobiety. Mord honorowy. Okazuje się, że temat nie jest obcy cieszyńskim podaniom. Jeżeli przynosi to komuś ulgę, to zdarzał…
W Polsce Pudzian walczył z Najmanem, a były premier Kazimierz Marcinkiewicz zmierzył się w ringu z Rafałem Collinsem. A co, gdyby stworzyć cieszyńsko-bajkową wersję KSW? Ondraszek vs Janosik? Fajermón vs Utopiec? Byłoby to ciekawe. Na szczęście z naszych bajek znamy…
Cieszyńska bajka z Birmy? A może birmańska bajka z Cieszyna? Wiele z popularnych na Śląsku Cieszyńskim bajek i podań pochodzi prosto stąd. Wiele z nich jest znane w naszej części Europy lub na całym kontynencie: Tomcio Paluch, Muzykanci z Bremy,…
Wszyscy znają legendę o Cieszyniance. Wielu wie, że nie może ona być w całości prawdą. Ale czy jest stuprocentową bujdą? Otóż wygląda na to, że niekonieczne. Oficjalnie było tak: – W czasie wojny trzydziestoletniej (nie szwedzkiego potopu!) Szwedzi zajęli Cieszyn.…
Sztuczno inteligencja na isto nima stela. Spytałem Chat GPT czy zna legendę o cieszyniance. Odpowiedział, że i owszem. Jego wersja jest do wglądu poniżej. Kto powie co pokręcił? Albo nie, niech będzie łatwiej: kto powie, czego nie pokręcił? A jak…
Sam widziałem. Wybrałem się rowerem do Karviny, żeby to sprawdzić: Wychodzące na Cieszyn okna na wieży są już odmurowane. A czemu wcześniej je zamurowano? Bo dźwięk dzwonu przeszkadzał księżnej na cieszyńskim zamku. Nie dlatego, że był głośny lub brzydki. Wręcz…
Być może wiślańskie bajki o utopcach to wcale nie bajki? „Z topielcem (upiorem) niemal każdy starszy miał już do czynienia” pisał z Wisły w latach osiemdziesiątych XIXw. Hoff. W swoim „Lud Cieszyński. Obraz entograficzny” wrzucił utopce do rozdziału ‘”Przesądy i…
I co ma do tego Cysorz? Było to tak: Na Śląsku Cieszyńskim dobrze się żyło za Franciszka Józefa. Toteż jeden baca na swoim szałasie napisał sobie. „Tu się żyje bez starości” (bez zmartwień). Pewnego razu cesarz w przebraniu wybrał się…
Ano, jak koty uratowały Trójwieś od plagi szczurów, to górale z wdzięczności wybudowali im zamek, w którym to koty żyły długo i szczęśliwie pod opieką miejscowych gospodyń. Dobrze, to sam sobie wymyśliłem na poczekaniu. Tak nikt nie twierdzi. ‘Koci’ zamek…
!!!Zarabiaj DUŻE PIENIĄDZE chodząc z Cieszyna do Ustronia!!! JEDEN (isto) PROSTY SPOSÓB!!! Na Czantorii zbóje zakopali skarb skradziony z Cieszyńskiego zamku. Wiemy jak go znaleźć! No, tak z grubsza. Idź spod Wieży Piastowskiej na Czantorię tak, żeby nie przeskoczyć żadnej…
