‘I straszidło ji głowym łurwało. I kóniec’ – to moje ulubione zakończenie z cieszyńskich bajek. A dlaczego straszidło urwało dziołsze głowę? Bo nie znała odpowiedzi na zagadkę. Albo i bo nie nakarmiła głodnych zwierząt. Ale od początku: Była sobie dziołcha.…
Ile pszenicy wyrośnie z jednego ziarna za 7 lat? A. 120.7 t. B. 17.8 t. C. 7373 t. D. tyle, że styknie A ile hektarów można by nią obsiać? Odpowiedź poniżej. Ale dlaczego pytam? Ano, jest u nas taka bajka:…
Słynną w Europie bajkę o cygańskiej zupie z grabiowego kołka opowiadano i u nas. Przepisów na zupę z kołka jest wiele. Są zróżnicowane, zwykle zależnie od geografii, tradycji kulinarnych i dostępności produktów w danej lokalizacji. Jak wygląda sprawa na Śląsku…
Cóż, trudno znaleźć jedno, w którym odgrywaliby pozytywną rolę. W opowiadaniach ze zbiorów prof. Kadłubca Żyd ma jedno hobby: nachodzenie i ciąganie po sądach swoich dłużników. Pozywa na przykład studenta za dwa pożyczone jajka. Żyd nie chce jednak równowartości dwóch…
Zaskakujące – nie dzielny Ondraszek, nie gópi Jonek, nie sprytny baca, ani też żaden szewczyk. Straszydła pozbyło się dwunastu śpiących studenciaków. A może straszydło trochę pozbyło się siebie samo. Po kolei: W Polsce na Babiej żyło straszne straszydło. Został by…
W tym przypadku nasze stare bajki i podania dobrze odzwierciedlają historię. 1. Co się zgadza: – szańców strzegli wyznaczeni do tego miejscowi chłopi zwani „wybrańcami” – Turcy i wspierający ich Tatarzy stanowili dla Śląska Cieszyńskiego poważne zagrożenie – co najmniej…
Kolejna okazja będzie za rok: Z wielu cieszyńskich bajek wiemy o wielu skarbach ukrytych w cieszyńskiej ziemi. Zwykle jednak dostać się do nich nie można – strzegą ich siły nieczyste! Zwykle – z wyjątkiem Wielkiego Piątku. Na ów dzień siły…
Jedyna słuszna mapa Księstwa Cieszyńkiego, ekh, przepraszam, Olzia. Która strona Olzy jest druga? Czym jest “Zaolzie” i jak ma się ono do tajemniczej krainy “Podbeskidzia”? Dzisiaj jakby mniej bajkowowo, ale nie mogłem już dłużej ignorować internetowych sporów pod postami moimi…
Cieszyńska bajka z Birmy? A może birmańska bajka z Cieszyna? Wiele z popularnych na Śląsku Cieszyńskim bajek i podań pochodzi prosto stąd. Wiele z nich jest znane w naszej części Europy lub na całym kontynencie: Tomcio Paluch, Muzykanci z Bremy,…
Dziś Dzień Matki. No to i bajka stela na Dzień Matki: (poniżej wersja skrócona, na zdjęciach wersja opowiedziana przez Józefa Jeżowicza ze zbioru prof. Kadłubca w “Tak sie u nas opowiado”. Krążą jeszcze inne wersje. Czy ktoś kiedyś jakąś słyszał…
…i co ma Cieszyn do Wysp Trobriandzkich??? „Życie seksualne dzikich…” autorstwa Bronisława Malinowskiego, ojca współczesnej antropologii, znane jest wszystkim studentom tego kierunku. Bronisław początkiem XX wieku kładł podwaliny antropologicznych metod badawczych na wyspach zachodniego Pacyfiku. Nie wszyscy studenci antropologii wiedzą…
Nie tak dawno wszędzie pełno było magii. Co poszło źle? Dziś endemiczne baśniowe stwory i bajkowe postaci Księstwa Cieszyńskiego znalazły się na skraju wyginięcia z powodu zmian klimatycznych oraz wypierania ich przez napływowe gatunki ze świata szerszej popkultury. Rodzime utopce…
Kraków ma smoka, Cieszyn ma zionącą ogniem świnię! Znana jest o niej bajka. W mieście, koło Czarnego Chodnika, jeden z murali przedstawia nawet ognistą świnię i uciekającego przed nią chłopa. Zwróćcie kiedyś uwagę. A historia jest taka: Tustelański świniak nie…
5 książek w których Cieszyniocy znajdą oryginalne śląskie bajki i podania stela. Znasz wszystkie? Znasz więcej? Czym dalej w las, tym więcej drzew. Czym głębiej w ploso, tym więcej utopców. Zawsze kiedy wydaje mi się, że znalazłem już wszystkie pisane…
Banda zwierząt mając się źle w gospodarstwie ucieka do lasu i znajduje tam chatkę zbójców. Włażą wszystkie jeden na drugiego i wrzeszczą wniebogłosy udając wielogłowego potwora – przerażeni zbóje uciekają, a zwierzaki zamieszkują razem w chatce. Tak w skrócie to…
Najlepiej, jak wiadomo, zacząć od końca. Zacznę więc od tego, jak cudnie i bezpretensjonalnie kończą się często historie stela spisane wprost z ust opowiadaczy. Żadne tam, że długo i szczęśliwie. Jak ktoś chce, można zgadywać jaka była treść. Poniżej moje…
