Your blog category
Sprawa nabiera rumieńców, gdy dodamy, że w XX wieku Dobka funkcjonowała też jako ‘Dóbka’, a za Dobką właściwą znajduje się Dobka Ślepa. Czy tam Ślepa Dóbka. Niedawno dowiedzieliśmy się, że nazwa ‘Pierściec’ wcale nie pochodzi od piersi. Gdy pochylimy się…
Ze śląskocieszyńskich magicznych podań najbardziej lubię te krótkie i proste, bezpertensjonalne i raczej pozbawione morałów. Wspominałem o tym wiele razy: wiele z nich to żadne bojki do dziecek. To proste historie z życia, w które dawniej (choć wcale nie bardzo…
A od czego pochodzi nazwa Nierodzim? Teorie są trzy: dwie językoznawcze i jedna bajkowa. Ta bajkowa zapewne jest prawdziwa, te językoznawcze to jakieś bajki: TEORIA 1 Nierodzim to nazwa dzierżawcza od imienia ‘Nierodzim’. Że niby jakiś włościan, czy tam pierwszy…
Sezon kąpielowy w pełni. Uważajcie na siebie! Utopca w jego formie podstawowej poznać można po kilku rzeczach: stroju w barwach zielono-czerwonych, zimnej twarzy, pozostawianych po sobie mokrych plamach itd. Utopiec ma jednak kilka supermocy. Na przykład może zmienić się w…
‘I straszidło ji głowym łurwało. I kóniec’ – to moje ulubione zakończenie z cieszyńskich bajek. A dlaczego straszidło urwało dziołsze głowę? Bo nie znała odpowiedzi na zagadkę. Albo i bo nie nakarmiła głodnych zwierząt. Ale od początku: Była sobie dziołcha.…
Obcokrajowcy łamią sobie na niej język, Polacy natomiast dziwnie się uśmiechają. Fajna wieś pod Skoczowem, gdzie zaczyna się Żabi Kraj, raj utopców i rowerzystów. Dlaczego Pierściec nazywa się Pierściec? Nie, nic z tych rzeczy, małe świntuchy. Mądrzy etymologowie prawią, iż…
Mokra śmierć to wcale nie koniec twych kłopotów! Po ugryzieniu wampira możesz zostać wampirem, po ataku zombie – zombie. Ale po utopieniu nie zostaniesz utopcem. Tak byłoby za dobrze. Utopce bowiem zbierają dusze swoich ofiar… … i trzymają je w…
Spokojnie – żodyn nie urzmił. Śmierć po prostu wpadła na chrzciny. W gości. Konkretnie w charakterze chrzestnej. Było to tak: Biedny chłop miał dziewięć dziecek. Jak urodziło mu się ostatnie, to nikt nie chciał iść za chrzestnych. Ulitowała się sama…
Ile pszenicy wyrośnie z jednego ziarna za 7 lat? A. 120.7 t. B. 17.8 t. C. 7373 t. D. tyle, że styknie A ile hektarów można by nią obsiać? Odpowiedź poniżej. Ale dlaczego pytam? Ano, jest u nas taka bajka:…
A. Zielóno. B. Modro. C. Czerwóno. D. Koloru łutopcowygo! Historia jest taka: Były raz na dziedzinie tańce. Na tańce przyszła szwarno dziołcha. Tańcowała wesoło i bez pamięci, ale gdy wybiła północ nagle posmutniała. Chłopcy ze wsi postanowili odprowadzić ją do…
Tak, to się zdarza. Na szczęście nie każde spotkanie z utopcem musi skończyć się utopieniem! W cieszyńskich podaniach nadzwyczaj często pojawia się motyw utopca, który potrzebuje podwózki do szwagra, albo i przewozu dobytku przy przeprowadzce. Zwykle wskakiwał taki chłopu na…
Jeden poprosił kiedyś o nocleg u miejscowej gaździny. Ta zgodziła się, a kiedy przygotowała posłanie, Cygón położył nogi na poduszkę, a głowę na drugą stronę łóżka. Zapytany, czy aby się nie pomylił, odparł: – Niy paniczko. Dyć jakby nie ty…
Słynną w Europie bajkę o cygańskiej zupie z grabiowego kołka opowiadano i u nas. Przepisów na zupę z kołka jest wiele. Są zróżnicowane, zwykle zależnie od geografii, tradycji kulinarnych i dostępności produktów w danej lokalizacji. Jak wygląda sprawa na Śląsku…
ul. Wyższa Brama w Cieszynie. Dawniej był tam zajazd, dziś jest restauracja i cukiernia o dumnej nazwie. Czy uprawnionej? Według popularnej wersji zatrzymał się tam Jan III Sobieski po drodze na Wiedeń. Znowu ten Sobieski! W cieszyńskich podaniach wyskakuje on…
Wszyscy wiedzą, skąd wzięła się Studnia. Niewielu wie, skąd wzięła się o niej legenda. Nie będę powtarzać historii o trzech braciach, synach polskiego króla i spotkaniu po latach przy źródle i radości, od której nazwę wzięło miasto. Znamy to. Przykro…
Skandal! 341 lat po bitwie i Sobieski w drodze na Wiedeń wciąż omija Cieszyn, za nic mając wszystkie nasze bajki i legendy! PKP do spółki z ČD ewidentnie nie słyszało ani o ustrońskim dębie, pod którym Jan III rzekomo uciął…
Rzadko w cieszyńskich bajkach pojawiają się dwa magiczne stwora naraz. Podanie z Nydku, opracowane przez Jurę z Gróniczka, jest wyjątkowe pod wieloma względami* Przede wszystkim, nie występują w nim ludzie. Żadni. Same utopce. No i nasze nocznice/bandurki, czyli polskie błędne…
Jeden prosty i sprawdzony sposób stela– nocznice go nienawidzą! O tym, czym są nocznice/bandurki pisałem w poprzednim poście. Dzisiaj porady praktyczne: jak przeżyć ich atak? Ucieczka to najlepsza taktyka, ale tylko jeśli jesteś blisko chałpy – wtedy do środka! Pokręcą…
„(…) jeny trza było gwzidnyć na dwóch palcach a już (…) tak obstompiły człowieka, a jyny „pódź se mnon”, „pódź se mnon”, tu je piekny chodniczek”, to się zdało takiemu że (…) po nejszumniejszej ceście idzie a ony go smykały…
Nic się nie klei, głupia historia, bajka, na pewno zmyślona: Otóż przyjeżdża do wsi Mistrzowice pod Cieszynem jakiś obdartus i najmuje się do pracy u miejscowego gospodarza. Gospodarz musi odrabiać pańszczyznę, więc bierze swojego nowego pachołku na pańskie pole. Na…
